حمله دیداس یکی از رایج ترین و خطرناک ترین حملات سایبری در جهان است که می تواند در مدت کوتاهی یک سرویس آنلاین را از کار بیندازد. در دنیای دیجیتال امروز که کسب و کارها به شدت به در دسترس بودن وبسایت ها و سرورها وابسته اند، چنین حمله ای می تواند خسارت مالی سنگین و لطمه جدی به اعتبار برندها وارد کند. بسیاری از کاربران نام دیداس (DDoS) و داس (DoS) را شنیده اند، اما تفاوت این دو همیشه برایشان روشن نیست. برای درک بهتر موضوع، ابتدا باید با مفهوم حمله DoS آشنا شویم و سپس ببینیم چرا DDoS تهدیدی به مراتب جدی تر محسوب می شود.
حمله DoS چیست؟
حمله DoS یا Denial of Service به معنای محروم سازی از سرویس است. در این نوع حمله، مهاجم با ارسال حجم زیادی از ترافیک یا درخواست های جعلی به سمت سرور قربانی، منابع آن مانند پردازنده، حافظه یا پهنای باند را به طور کامل مصرف می کند. در نتیجه، سرویس قادر به پاسخگویی به کاربران واقعی نخواهد بود و یا کاملا از دسترس خارج می‌شود.
به عنوان مثال می‌توان گفت حمله DoS شبیه به این است که فردی مدام با تلفن یک فروشگاه تماس بگیرد و خطوط تلفن را اشغال کند. در این شرایط مشتریان واقعی نمی توانند با فروشگاه تماس بگیرند و کسب و کار مختل می شود. در فضای دیجیتال، این تماس های مداوم همان درخواست های بی وقفه ای هستند که به سمت سرور ارسال می شوند.
اگر می خواهید به طور کامل با این نوع حمله آشنا شوید، پیشنهاد می کنیم مقاله “حمله DoS چیست و چگونه عمل می کند؟” را مطالعه کنید.
حمله DDoS (دیداس) چیست؟
حمله DDoS یا Distributed Denial of Service نسخه گسترده تر و پیچیده تر حمله DoS است. در این حالت، مهاجم تنها از یک سیستم برای ارسال درخواست استفاده نمی کند، بلکه صدها یا حتی میلیون ها دستگاه آلوده شده در سراسر جهان را در قالب یک شبکه به نام بات نت (Botnet) به کار می گیرد.
این دستگاه ها می توانند شامل کامپیوترهای شخصی، روترهای خانگی، دوربین های مداربسته یا حتی وسایل هوشمند اینترنت اشیا باشند که بدون اطلاع صاحبانشان تحت کنترل مهاجم قرار گرفته اند. زمانی که همه این دستگاه ها به صورت هماهنگ حجم عظیمی از درخواست ها را به سمت سرور قربانی ارسال کنند، حتی قدرتمندترین زیرساخت ها نیز در مدت کوتاهی دچار اختلال می شوند و کاربران واقعی قادر به دسترسی به سامانه نخواهند بود.
تفاوت حمله DDoS و DoS
درک تفاوت بین این دو حمله برای مقابله موثر با آنها ضروری است. مهم ترین تفاوت ها در جدول زیر خلاصه شده است:
| ویژگی | حمله DoS | حمله DDoS |
|---|---|---|
| تعداد منابع حمله | تنها از یک دستگاه (مثلا یک کامپیوتر) استفاده می کند | از صدها یا هزاران دستگاه آلوده (بات نت) به صورت همزمان استفاده می کند |
| مقیاس و شدت | محدود و بیشتر روی سرویس های کوچک اثرگذار است | بسیار گسترده و قادر به از کار انداختن دیتاسنترها و پلتفرم های بزرگ |
| پیچیدگی | ساده و متمرکز، با ابزارهای ابتدایی یا اسکریپت های آماده | پیچیده و توزیع شده، نیازمند کنترل شبکه ای از دستگاه های آلوده |
| ابزار مورد نیاز | ابزارها یا اسکریپت های ساده قابل دسترس | شبکه بات نت که معمولا در بازارهای زیرزمینی خرید و فروش می شود |
| تشخیص و مقابله | ردیابی و مسدود کردن منبع آسان تر است چون یک مبدا مشخص دارد | بسیار دشوار، چون ترافیک از منابع متعدد و اغلب با IPهای قانونی می آید |
| قدرت تخریب | قدرت محدود، مختل کردن سرویس های کوچک | قدرت تخریب بسیار بالا، ایجاد خسارات سنگین و توقف کامل سرویس ها |
حمله DDoS به دلیل ماهیت توزیع شده و گسترده خود، تهدیدی بسیار بزرگ تر و جدی تر از حملات معمولی به شمار می رود. مسدود کردن ترافیک مخرب در این شرایط شبیه آن است که بخواهید با یک تخته چوب جلوی جریان یک سیل عظیم را بگیرید. کاری تقریبا غیرممکن و بسیار دشوار است.
چند نوع حمله DDoS داریم؟
حملات دیداس با توجه به لایه ای که هدف قرار میدهند، به دسته های مختلف تقسیم می شوند. مهم ترین انواع آن عبارتند از:
- حملات حجمی (Volumetric Attacks):
در این نوع، مهاجم با ارسال حجم بسیار زیادی از ترافیک (مانند UDP Flood یا DNS Amplification) پهنای باند شبکه قربانی را پر می کند. در نتیجه، ظرفیت ارتباطی سرور کاملا اشغال شده و کاربران واقعی قادر به دسترسی نخواهند بود. - حملات پروتکلی (Protocol Attacks):
این حملات منابع اصلی سرور مانند جداول اتصال (Connection Tables) یا پروتکل های ارتباطی را هدف می گیرند. یک نمونه رایج آن حمله SYN Flood است که باعث می شود سرور در انتظار تکمیل اتصال بماند و منابعش به سرعت مصرف شود. - حملات لایه اپلیکیشن (Application Layer Attacks):
این دسته، لایه هفتم مدل OSI یعنی اپلیکیشن ها و سرویس ها را هدف قرار می‌دهد. مثلا با ارسال درخواست های متعدد و سنگین به یک وب سایت یا دیتابیس، منابع پردازشی سرور تحلیل می رود. تشخیص این حملات دشوار است زیرا ترافیک آن ها بسیار شبیه رفتار واقعی کاربران به نظر می رسد. - حملات ترکیبی (Multi-Vector Attacks):
در بسیاری موارد مهاجم چند روش مختلف را به صورت همزمان به کار می گیرد. مثلا ترکیب یک حمله حجمی با حمله لایه اپلیکیشن. این کار احتمال موفقیت حمله را افزایش می دهد و مقابله با آن را بسیار سخت تر می کند.
چرا حملات DDoS خطرناک ترند؟
حملات DDoS به دلیل ماهیت توزیع شده خود تهدیدی بسیار جدی برای کسب و کارها و سرویس های آنلاین محسوب می شوند. شدت این حملات به قدری بالاست که می تواند در عرض چند دقیقه یک وب سایت یا حتی شبکه گسترده را از دسترس خارج کند. تشخیص ترافیک مخرب در این شرایط دشوار است زیرا داده ها از هزاران دستگاه مختلف ارسال می شوند و شباهت زیادی به رفتار کاربران واقعی دارند. علاوه بر این، هزینه مقابله با چنین حملاتی بسیار بالاست و سازمان ها ناچارند از تجهیزات پیشرفته و سرویس های امنیتی گران قیمت استفاده کنند.
راهکارهای مقابله با حملات DDoS
مقابله با DDoS به‌ویژه در مقیاس بزرگ، کار ساده ای نیست و اغلب نیازمند استفاده از راهکارهای تخصصی است. مهم ترین روش ها عبارتند از:
- سرویس های امنیتی و Mitigation تخصصی: شرکت هایی مانند Cloudflare ،Akamai یا Arbor Networks با استفاده از سرورهای قدرتمند، ترافیک ورودی را بررسی کرده و ترافیک مخرب را فیلتر می کنند. تنها داده های سالم به سرور اصلی می رسند.
- بهره گیری از CDN و سرویس های ابری: توزیع بار ترافیک در چندین سرور موجب کاهش فشار روی سرور اصلی می شود.
- پیکربندی فایروال و سیستم های تشخیص نفوذ: تعریف قوانین امنیتی برای محدود کردن ترافیک غیرعادی می تواند تا حدی موثر باشد.
- مانیتورینگ مداوم سرورها: بررسی لحظه ای ترافیک و شناسایی الگوهای مشکوک کمک می کند حمله سریع تر تشخیص داده شود.
- افزایش پهنای باند: داشتن پهنای باند بیشتر ممکن است به عنوان یک ضربه گیر عمل کند، اما در برابر حملات گسترده به تنهایی کافی نیست.
حمله سایبری دیداس (DDoS) یکی از خطرناک ترین و رایج ترین روش ها برای مختل کردن سرویس های آنلاین است. تفاوت اصلی آن با حمله داس (DoS) در گستردگی و شدت حمله نهفته است. جایی که DoS تنها از یک منبع محدود استفاده می کند، اما DDoS با بهره گیری از هزاران دستگاه آلوده در قالب بات نت، حمله ای گسترده و توزیع شده ایجاد می کند.
امروزه اغلب وقتی از حمله «DoS» صحبت می شود، در واقع منظور همان DDoS است، زیرا حملات تک منبعی کمتر دیده می شوند و توان تخریب بالایی ندارند. در مقابل، DDoS نسخه تکامل یافته و بسیار مخرب تر این نوع حمله است که حتی می تواند دیتاسنترهای بزرگ را از کار بیندازد.
درک این تفاوت ها برای مدیران شبکه و صاحبان وب سایت ها اهمیت زیادی دارد، چرا که مقابله موثر با DDoS تنها با استفاده از زیرساخت های امنیتی قدرتمند، سرویس های تخصصی و راهکارهای پیشگیرانه امکان پذیر است.
سوالات متداول
خیر، هر سرویس آنلاین مانند اپلیکیشن ها، سرورها، بازی های آنلاین یا حتی شبکه های سازمانی می تواند قربانی این حملات شود.
دلایل مختلفی وجود دارد. از اخاذی و باج خواهی گرفته تا رقابت تجاری، اعتراضات سایبری یا حتی پوششی برای حملات دیگر مثل سرقت داده ها
در حمله DoS فقط منبع/دستگاه ترافیک ایجاد می کند، اما در DDoS صدها یا هزاران منبع/دستگاه مختلف (بات نت) همزمان به هدف حمله می کنند.
خیر، جلوگیری کامل تقریبا غیرممکن است. اما استفاده از سرویس های ضد DDoS، فایروال ها و CDN می تواند تاثیر حمله را تا حد زیادی کاهش دهد.
باید سریعا با شرکت هاستینگ یا ISP خود تماس بگیرید و در صورت امکان از سرویس های محافظتی مانند Cloudflare یا Akamai استفاده کنید تا ترافیک مخرب فیلتر شود.
